سامانه نهاب مخفف سامانه «نظام هویت‌سنجی الکترونیکی بانکی» است. یعنی پایگاه جامع و یکپارچه اطلاعات هویتی مشتریان مؤسسه‌های اعتباری از جمله بانک‌هاست که شناسایی و هویت‌سنجی کامل مشتریان و کنترل‌های لازم بر نحوه عملکرد آن‌ها در شبکه بانکی را تسهیل و تسریع می‌کند. مشتریان بانک با ثبت‌نام در این سامانه، شناسه منحصربه‌فردی به نام شهاب (شناسه هویت الکترونیکی بانکی) دریافت می‌کنند که در واقع کد شناسایی و احراز هویت آن فرد خواهد بود.
ارتقای شفافیت با سامانه نهاب
یکی از مهمترین پروژه‌های بانک مرکزی در راستای ارتقای شفافیت، سامانه « نهاب » است که تخصیص شماره شناسایی منحصر به فرد برای هر یک از افراد جامعه را در شبکه بانکی میسر می‌کند و در این زمینه، کدملی اشخاص حقیقی، شناسه ملی اشخاص حقوقی و کد فراگیر اتباع خارجی باید به شبکه بانکی اعلام شود.
با اجرای این پایگاه داده در بانک مرکزی، تراکنش‌های افرادی که این کد را ندارند به تدریج محدود و متوقف می‌شود، این کار در بهمن ماه سال گذشته با تراکنش‌های ساتنا آغاز شد و از امروز در تراکنش‌های پایا اجرا می‌شود که در مراحل بعدی گسترش پیدا خواهد کرد.
بدین منظور، افراد حقیقی یا حقوقی که کدملی یا شناسه ملی خود را به بانک اظهار نکرده باشند، نمی‌توانند از این خدمت بهره‌مند شوند.
همچنین، این اقدام تاثیری بر فعالیت مشتریانی که اطلاعات هویتی ایشان نزد بانک‌ها موجود است، نخواهد داشت و باید بانک‌ها برای ثبت کد شهاب و ثبت حساب‌ها در بانک مرکزی اقدام کنند.
دستاورد پروژه نهاب
از جمله مهمترین دستاوردهایی که با راه‌اندازی این پروژه به دست می‌آید تحت پوشش قرار گرفتن سامانه‌های سیستم مدیریت سپرده‌ها، سیستم مدیریت تسهیلات، سیستم ارزی، سیستم‌های بانکداری اینترنتی، سیستم بانکداری همراه، سیستم تلفن بانک و کانال‌ها و مشتریان می‌باشد.
سامانه نهاب جهت انجام وظایف خود نیاز به ارتباط با سیستم‌های اطلاعاتی سایر ارگان‌ها نظیر سامانه ثبت احوال، سامانه ثبت شرکت‌ها، اداره پست، سیستم‌های نیروی انتظامی و سایر دستگاه‌های قضایی و دولتی دارد.
